Sprężyny zawieszenia spełniają bardzo ważną rolę w układzie jezdnym. Utrzymują masę pojazdu i łagodzą drgania wynikające z poruszania się pojazdu po nierównej nawierzchni. Amortyzatory ograniczają niekontrolowane drgania sprężyn zawieszenia, i wraz z nimi odpowiadają za utrzymanie styczności kół z nawierzchnią drogi.
Należy pamiętać, że stan techniczny sprężyn zawieszenia ma wpływ na żywotność amortyzatorów
i innych elementów układu zawieszenia oraz odpowiada za bezpieczeństwo i komfort jazdy.
Zima wyzwaniem dla sprężyn
Zima to trudny okres nie tylko dla kierowców ale również dla pojazdów. Sól stosowana przez służby drogowe działa bardzo destrukcyjnie zarówno na nawierzchnię dróg, jak i na wiele elementów samochodu. Piasek i sól drogowa dostają się między wszelkie elementy ruchome, powodując ich przyspieszone zużycie. Również pojawienie się w asfalcie licznych ubytków, popularnie zwanych przełomami, stwarza ogromne zagrożenie dla kierowców i przyczynia się często do uszkodzenia sprężyn i innych elementów zawieszenia.
Ważne jest, aby warsztat mechaniki pojazdowej dokonał kontroli elementów zawieszenia pod kątem „zimowych” uszkodzeń. Dogodnym momentem na przegląd stanu technicznego układu zawieszenia jest sezonowa wymiana opon, okresowy przegląd lub inne czynności naprawcze.
Najważniejszą rolę w takiej kampanii spełniają mechanicy. Profesjonalnie działający warsztat mechaniki pojazdowej powinien zawsze informować klienta o wszelkich zdiagnozowanych usterkach w badanym pojeździe jak również w przypadku braku decyzji odnośnie zalecanej wymiany poinformować go o skutkach takich uszkodzeń.
Na co zwracać uwagę podczas oceny wizualnej? Jakie są typowe uszkodzenia sprężyn zawieszenia?
1. Pęknięcia
Sprawdzenie skrajnych zwoi sprężyny
Pęknięcia sprężyn powstają najczęściej w skrajnych zwojach. Końcowe zwoje sprężyn znajdują się w odpowiednich gniazdach, gumowych poduszkach lub talerzach oporowych, w których często zbiera się mieszanina wody, piasku, soli i innych zanieczyszczeń. W wielu pojazdach wyposażonych w zawieszenie typu McPherson, zdarza się, że dolny zwój sprężyny jest całkowicie zasłonięty przez wywinięte do góry brzegi talerza oporowego amortyzatora co utrudnia ocenę wizualną.
Końce sprężyn w procesie produkcyjnym są równo obcinane, dlatego na złamanie jej końca może wskazywać nierówne, poszarpane zakończenie.
Porównanie wysokości prześwitu
Złamanie lub trwałe odkształceniesprężyny można stwierdzić porównując po obu stronach wysokość któregoś z elementów nadwozia względem podłoża. Pomiar taki ma sens tylko wtedy, gdy samochód stoi na równej nawierzchni.
2) Korozja
Sprawdzenie powierzchni ochronnej sprężyny
Jeśli lakier, którym sprężyna jest pokrywana w procesie produkcyjnym ulegnie uszkodzeniu, to na jej powierzchni szybko pojawiają się wżery korozyjne. Osłabiają one materiał i prowadzą do utraty wymaganej sztywności sprężyny, a w skrajnych przypadkach do jej złamania. Zniszczenie powierzchni antykorozyjnej może być wynikiem błędów montażowych lub destrukcyjnego działania zanieczyszczeń typu: piasek, drobne kamienie, sól drogowa, błoto pośniegowe.
3) Prześwit pojazdu
Zwiększona ponadstandardowo masa pojazdu
Długotrwała jazda z dużym obciążeniem wpływa na charakterystykę pracy i kształt sprężyn. Nadmierne obciążanie osi czy też przekraczanie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu prowadzi do osiadania zwojów sprężyny w trakcie użytkowania. Może to doprowadzić do zmniejszenia prześwitu pojazdu, a w efekcie końcowym nawet do pęknięcia sprężyn. Należy również pamiętać, że zwiększenie lub zmniejszenie prześwitu pojazdu może być wynikiem nieprawidłowej pozycji sprężyny względem amortyzatora [wynik błędu montażowego], niezastosowania zalecanych przez producenta elementów montażowych podczas prac naprawczych lub nieprawidłowej identyfikacji i doboru części.
4) Odkształcenia
Montaż niezgodny z technologią naprawy
W wyniku popełnionych błędów montażowych może dojść do nieprawidłowego ułożenia sprężyny względem zestawu montażowego górnego mocowania amortyzatora oraz w dolnym talerzu oporowym. Skutkiem takiego działania może być np. ocieranie sprężyny o nadkole, różnego rodzaju głuche stuki, metaliczne zgrzyty czy skrzypienie. Nieprawidłowa pozycja montażowa sprężyny zawieszenia (np. zamontowana odwrotnie) może doprowadzić do jej pęknięcia, niekontrolowanego przemieszczenia w talerzu oporowym oraz przyczynić się bezpośrednio do uszkodzenia amortyzatora.
KYB zaleca regularne sprawdzanie elementów zawieszenia oraz odpowiednio wczesne usuwanie wykrytych usterek dla bezpieczeństwa poruszających się pojazdów.