Ένα θέμα που συζητείται ευρέως μεταξύ των εταιρειών ανάρτησης και των τεχνικών είναι το κατά πόσο τα αμορτισέρ πρέπει να αντικατασταθούν εάν δεν υπάρχει εμφανής ζημιά ή διαρροή. Για να προσφέρει στη συζήτηση μία πρακτική δοκιμή, ο Matteo Turolla, Υπεύθυνος Τεχνικής & Λειτουργικής Υποστήριξης Μάρκετινγκ στην KYB Ιταλίας, επισκέφτηκε ένα συνεργείο στη Βερόνα στη βόρεια Ιταλία.
Τα αυτοκίνητά μας καθημερινά μας συνοδεύουν στα ταξίδια μας, μικρά ή μεγάλα. Γυρίζουμε το κλειδί, ο κινητήρας ξεκινά και όσο τα οδηγούμε, τα γνωρίζουμε καλύτερα. Συνεχώς και ασυνείδητα προσαρμόζουμε το στυλ οδήγησής μας σε εκείνα τα χαρακτηριστικά που εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου και, κυρίως, αλλάζουν, καθώς ορισμένα θεμελιώδη εξαρτήματα γερνούν. Η αντικατάσταση ορισμένων από αυτά τα εξαρτήματα, ωστόσο, συχνά δεν περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα τακτικής συντήρησης.
Έχει τεκμηριωθεί επαρκώς ότι ακόμη και μετά από μόλις 80.000 χλμ. ένα αμορτισέρ πρώτης τοποθέτησης δεν αποδίδει πλέον όπως το ήθελε ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου. Σε αυτά τα χιλιόμετρα, στο σύνολο των ευαίσθητων βαλβίδων στο εσωτερικό έχει περάσει υδραυλικό λάδι περίπου 75 εκατομμύρια φορές, κι έτσι καθίστανται πιο εύθραυστες. Δεν μπορούν να ελέγξουν τη ροή του λαδιού όπως όταν ήταν καινούργιες, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η αποτελεσματικότητα απόσβεσης του αμορτισέρ.
Ο ρόλος των αμορτισέρ είναι να διατηρούν τους τροχούς σε επαφή με τον δρόμο – ακόμη και τα υψηλότερης απόδοσης ελαστικά δεν εγγυώνται ελεγχόμενη επιτάχυνση, μειωμένες αποστάσεις φρεναρίσματος και ασφάλεια στις στροφές, εκτός εάν λειτουργούν σε συνδυασμό με απόλυτα αποδοτικά αμορτισέρ.
Τα αυτοκίνητα
Ο Matteo συνεργάστηκε με δύο οδηγούς στη Βερόνα, τον Federico και τη Susanna, δύο άτομα με εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις οδήγησης, αλλά που οδηγούν πανομοιότυπα αυτοκίνητα. Η Susanna εργάζεται ως υπάλληλος και κάθε μέρα οδηγεί ένα Smart ForTwo 700cc – είχε διανύσει λίγο λιγότερα από 100.000 χλμ., οπότε ήταν πεπεισμένη ότι ήταν ακόμα σε άριστη κατάσταση. Ο Φεντερίκο είναι ιδιοκτήτης συνεργείου. Χρησιμοποιεί το Smart ForTwo 700cc για να μετακινείται από/προς το συνεργείο και έχει ξεπεράσει τα 180.000 χλμ. Ήξερε ότι το αυτοκίνητο δεν συμπεριφερόταν όπως όταν ήταν καινούργιο, αλλά, κατά τη γνώμη του, τα αμορτισέρ είχαν ακόμα πολλά να δώσουν, καθώς το αυτοκίνητο πήγαινε πολύ καλά στον δρόμο.
Η δοκιμή
Το πρώτο βήμα ήταν οι δύο συμμετέχοντες να οδηγήσουν o ένας το αυτοκίνητο του άλλου, δεδομένης της μεγάλης διαφοράς στα χιλιόμετρα. Στη συνέχεια, αντικαταστάθηκαν τα αμορτισέρ, τα σπειροειδή ελατήρια, τα κιτ προστασίας και τα κιτ βάσης ανάρτησης στο αυτοκίνητο με τα περισσότερα χιλιόμετρα, και οι δύο οδηγοί το οδήγησαν ξανά, ώστε να βιώσουν αμέσως τη νέα δυναμική συμπεριφορά ενός αυτοκινήτου με 180.000 χλμ. και καινούργια αμορτισέρ. Τέλος, αντικαταστάθηκαν τα εξαρτήματα της ανάρτησης και στο άλλο Smart, ενώ ακολούθησε ένα ακόμη test drive από τους δύο συμμετέχοντες.
Τα αποτελέσματα για το αυτοκίνητο των 180.000 χλμ.
Susanna: Όταν δοκίμασα το αυτοκίνητο του Φεντερίκο, αμέσως σκέφτηκα ότι δεν θα μπορούσε να είναι πανομοιότυπο με το δικό μου. Στις λακκούβες και τα χτυπήματα είχα την αίσθηση ότι κάτι πρόκειται να υποχωρήσει. Όταν το δοκίμασα ξανά με τα νέα αμορτισέρ, αναγνώρισα ότι συμπεριφερόταν περισσότερο σαν το αυτοκίνητό μου, αλλά η εντύπωση ήταν ότι τώρα ήταν πιο ακριβές και λιγότερο θορυβώδες από το δικό μου.
Federico: Είχα συνηθίσει τόσο πολύ αυτό το αυτοκίνητο μέχρι τώρα, που δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο είχε χάσει στην ακρίβεια και στο τιμόνι. Κατά το φρενάρισμα, ειδικά στις στροφές, πάντα συνέδεα την έλλειψη ευστάθειας με το πολύ κοντό μεταξόνιο. Προφανώς, έκανα λάθος! Τώρα είναι πραγματικά μια εντελώς διαφορετική οδήγηση. Μπορώ μόνο να φανταστώ πόσο λιγότερο απρόβλεπτο θα είναι το αυτοκίνητο στο βρεγμένο έδαφος, παρατηρώ αμέσως ότι η παρέμβαση του ESP είναι πολύ λιγότερο συχνή και σαφώς λιγότερο επεμβατική στις ανωμαλίες και τους λιθόστρωτους δρόμους που υπάρχουν σε αυτήν την περιοχή.
Τα αποτελέσματα για το αυτοκίνητο των 100.000 χλμ.
Susanna: Πραγματικά δεν το περίμενα αυτό, το αυτοκίνητο κινείται υπέροχα! Όχι ότι ήταν κακό πριν, αλλά το οδηγούσα κάθε μέρα, κάτι που σίγουρα δεν μου επέτρεπε να είμαι αντικειμενική. Τώρα μπορώ να πω ότι η διαφορά είναι αισθητή, παρόλο που τα αμορτισέρ που αντικαταστήσαμε είχαν διανύσει “μόνο” 97.000 χλμ.
Federico: The difference is obvious. Now the two cars really seem identical in driving. More precise, more stable, more controllable. I would never have thought of such an obvious difference. From now on I will be suggesting to my workshop customers that they replace the shock absorbers if they are old, even if visually they are still in order. I have customers with cars that have driven over 200,000km who have never replaced the shock absorbers, but they obviously don’t realise how much their vehicle performance and control has deteriorated.
Federico: Η διαφορά είναι προφανής. Τώρα τα δύο αυτοκίνητα φαίνονται πραγματικά ολόιδια στην οδήγηση. Πιο ακριβής, πιο σταθερή, πιο ελεγχόμενη. Δεν θα φανταζόμουν ποτέ μια τόσο εμφανή διαφορά. Από εδώ και πέρα θα προτείνω στους πελάτες του συνεργείου μου να αντικαθιστούν τα αμορτισέρ αν είναι παλιά, ακόμα κι αν οπτικά διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Έχω πελάτες με αυτοκίνητα που έχουν διανύσει πάνω από 200.000 χλμ. και δεν έχουν αντικαταστήσει ποτέ τα αμορτισέρ, αλλά προφανώς δεν συνειδητοποιούν πόσο έχει επιδεινωθεί η απόδοση και ο έλεγχος του οχήματός τους.
Συμπέρασμα
Οι δύο ιδιοκτήτες Smart ForTwo που συμμετείχαν στη δοκιμή μας έμειναν έκπληκτοι με τη διαφορά που είχε κάνει στα αυτοκίνητά τους η αντικατάσταση των αμορτισέρ, των ελατηρίων, των κιτ βάσης και προστασίας. Είναι αντιπροσωπευτικά παραδείγματα του μέσου οδηγού, ο οποίος προσαρμόζει το δικό του στυλ οδήγησης ανάλογα με τις επιδόσεις του αυτοκινήτου του, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι η ακρίβεια πέδησης και διεύθυνσης είχε υποβαθμιστεί.
Η KYB συνιστά τα αμορτισέρ να αντικαθίστανται μετά από 80.000 χλμ. και πάντα σε ζεύγη ανά άξονα.